28 Temmuz 2010 Çarşamba

Illuyanka'dan Şahmeran'a

Illuyanka

Çocukluğumdan beri Şahmeran efsaneleriyle büyüdüm. Yılanlar Şahıymış... Kraliçesiymiş... Çok güzel bir kadınmış... Tarsus'daymış... Mardin'deymiş... Rivayet muhtelif! Ama hepsinde aşk var, ihtiras var, ihanet, entrika ve kan var, ölüm var... Hatta Tarsus'da hamamı bile var...

Ama geçenlerde Ankara Anadolu Medeniyetleri müzesinde gördüğüm bir Hitit kabartması ve bununla ilgili Hitit tabletlerindeki hikaye ve Şahmeran efsanesiyle aralarındaki benzerlik daha da ilginç...

Çorum'da Hitit başkenti Boğazköy'de iki nüsha olarak bulunan Hititçe çivi yazılı tabletler İlluyanka efsanesini, Fırtına tanrısının kalbini ve gözünü almış olan ejder İlluyanka ve kızı ile fırtına tanrısı Tarhunt ve oğlu Telepinu arasında geçen mücadeleyi anlatır. Sonunda Fırtına tanrısı yılan ejder İlluyanka'yı öldürür. Bu efsanede hayır ve şer gibi iki ebedi ve evrensel ilke bulunduğu belirtilir. (Dualizm) Bu arada Hitit mitolojisinin Mezopotamya kültüründen etkilendiğini de hatırlayalım. Nitekim bu efsane bugün Çukurova ve güneydoğu Anadolu'da Şahmeran olarak karşımıza çıkıyor.

Illuyanka

Search Amazon.com for hittite mythology

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder